Nederland kampioen biodiversiteitsverlies

Nederland is kampioen in biodiversiteitsverlies, aldus emeritus hoogleraar ecologie Louise Vet, initiatiefnemer van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel: “Nederland is kampioen in biodiversiteitsverlies, in Europa en eigenlijk zelfs wereldwijd.”

Om helderheid te verschaffen over de situatie, publiceerden kennisinstellingen een online dashboard over de staat van de Nederlandse natuur. Het Dashboard Biodiversiteit toont in één oogopslag hoe de biodiversiteit ervoor staat en waar de kansen liggen om bij te sturen. Geen enkele indicator in het dashboard staat op groen. Daarnaast laat het dashboard zien dat Nederland niet op koers ligt om de biodiversiteitsdoelen voor 2030 te halen. Als er niets verandert, zal Nederland geen van de veertien doelen behalen.

15 procent biodiversiteit resteert

Het verval van de Nederlandse natuur versnelde vanaf ongeveer 1950 door ruilverkaveling, intensief gebruik van kunstmest en landbouwgif en import van veevoer, wat leidde tot een stikstofoverschot. Rond de eeuwwisseling resteerde naar schatting nog 15 procent van de oorspronkelijke biodiversiteit van Nederland.

Sindsdien bleef de biodiversiteit afnemen, vooral in open natuur, zoals duinen, heide, en boerenland, waar de soortenaantallen sinds 1990 nog eens halveerden. “Na de bijzondere natuur, zien we inmiddels ook de algemene soorten achteruitgaan”, zegt Sander Turnhout van SoortenNL. “Zoals huismussen, spreeuwen, hazen en egels.”

Nederlandse natuur eentoniger

De Nederlandse natuur wordt ook steeds eentoniger door het verdwijnen van zogeheten ‘habittypen’, zoals heischrale graslanden, glanshaverhooilanden, hardhoutooibossen en ‘zwakgebufferde vennen’. Dat zijn soorten natuur waar kenmerkende planten en dieren in samenhang horen te leven.

In Nederland verkeert maar liefst 90 procent van deze habitattypen in slechte staat. Daarmee scoort Nederland ongeveer het slechtst van alle landen in de Europese Unie. De vier belangrijkste oorzaken, vermesting, verzuring, verdroging en versnippering, worden vaak genoemd, maar tot nu toe niet effectief aangepakt.