Het landschap geduid
Nieuwe gebouwen veranderen het landschap. Het PBL onderzocht specifiek de groei van distributiecentra en recreatiewoningen vanwege toenemende zorgen in de maatschappij hierover. Daaruit blijkt dat het aantal grote gebouwen zoals distributiecentra en kassen de afgelopen jaren fors is toegenomen, het aantal XL en XXL distributiecentra zelfs met 40 procent. Nederland heeft inmiddels relatief gezien twee keer zoveel vierkante meters distributiecentra per inwoner als bijvoorbeeld buurland Duitsland. Er zijn ook 10.072 recreatiewoningen bijgekomen, een groei van 8,7 procent.
Tweejaarlijkse rapportage
Het PBL-onderzoek maakt deel uit van de tweejaarlijkse rapportage over ontwikkelingen in het landschap op verzoek van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dit is de eerste editie, die vandaag onder de titel ‘Het landschap geduid’ verschijnt.
De aanzienlijke groei van grootschalige distributiecentra is nauw verbonden met de ontwikkeling van Nederland als een toonaangevend distributieland. Die positie is het gevolg van de gunstige geografische ligging binnen het dichtbevolkte Noordwest-Europa en de goed ontwikkelde infrastructuur. Gedurende de afgelopen decennia hebben opeenvolgende regeringen actief bijgedragen aan de versterking van Nederland Distributieland door investeringen in extra infrastructuur en via fiscale stimulansen en de flexibilisering van de arbeidsmarkt.
Bijstellen
“De sterke ontwikkeling van distributiecentra in Nederland is dus geen natuurlijk verschijnsel, maar het logische gevolg van het gevoerde beleid”, stelt Rienk Kuiper, auteur van het rapport. “Vanuit ruimtelijke overwegingen of om de circulaire economie te stimuleren kan een (bij)sturing van de ontwikkeling van distributiecentra wenselijk zijn. Het is dan raadzaam om niet alleen provincies met ruimtelijke instrumenten te laten sturen op de locatie van grootschalige distributiecentra, maar ook als centrale overheid het stimuleringsbeleid voor Nederland Distributieland bij te stellen – mede gezien de vraagtekens die al geruime tijd worden gesteld bij voortzetting van het mainportbeleid.”
