Handreiking | 8 mei 2024 | Leestijd 2 minuten

Groenblauwe dooradering: naar verweven landbouw en natuur

Het thema Groenblauwe dooradering is één van de drie thema’s binnen het Mooi Nederland perspectief Landbouw & Natuur. Met een brede alliantie van partners zijn ontwerpende onderzoeken uitgevoerd naar de kansen voor het realiseren van groenblauwe dooradering. De rijke oogst van deze samenwerkingsrelaties heeft geleid tot een handelingsperspectief voor alle gebieden met vergelijkbare gebiedsopgaven- en landschappelijke kenmerken. De handreiking (zie pdf links of onderaan de pagina) is zo opgesteld dat deze zo goed mogelijk aansluit bij de urgenties in een gebied. Deze zijn gestructureerd naar grondsoort - klei-, zand- en veen - en naar economisch profiel.

Hollands landschap. Een bos met op de achtergrond een weidelandschap met donkere wolken.

David van Zelm van Eldik

Coördinator Landbouw en Natuur

De focus is een netwerk van half-natuurlijke landschapselementen als onderdeel van het landelijk gebied, op publiek en privaat terrein. Landschapselementen zijn de dragers van het landschap met grote cultuurhistorische waarde doordat zij kenmerkend zijn voor specifieke gebieden. Ze versterken daarmee de landschappelijke identiteit en dragen bovendien bij aan de belevingswaarde van een gebied.

We staan voor grote opgaven om tegelijkertijd te werken aan de klimaatopgave (Parijs), meer biodiversiteit (VHR) en schoon water (KRW). Groenblauwe dooradering van het landelijk gebied draagt tegelijkertijd significant bij aan alle drie deze opgaven. Daarom is het doel van 10% groenblauwe dooradering in 2050 opgenomen als doelstelling van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Het NPLG stelt dat in 2030 50% van de opgave in landelijk gebied per provincie dient te zijn gerealiseerd. De opgave is hierbij het verschil tussen het huidige percentage GBDA en het doel van 10% GBDA in 2050.

Lerend van regio’s die hier al mee aan de slag zijn, is deze handreiking opgesteld voor alle gebieden die nog met deze opgave aan de slag gaan. Samengewerkt is met de Doesburger (Ede), de Alblasserwaard, en Walcheren. Daarbij is voor groenblauwe dooradering veel geleerd van de Ooijpolder en van de provincie Overijssel waar op dit thema al jarenlang zeer succesvol wordt gewerkt. Deze handreiking laat via inrichtingsconcepten en instrumenten voor uitvoering zien hoe de groene en blauwe dooradering gebiedsspecifiek kan worden ingericht.

Deze handreiking kan gebruikt worden bij het concreet uitwerken van de groenblauwe dooradering als onderdeel van de uitvoering van de provinciale programma´s voor het landelijk gebied. Het wordt op deze wijze onderdeel van het uitwerken van de transitieopgave van het landelijk gebied in het algemeen en de landbouw in het bijzonder. De opgave heeft behalve op landbouwgrond ook betrekking op de transitie van publieke gronden in handen van overheden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan bermen en waterlopen in beheer bij Rijkswaterstaat, gemeenten of waterschappen. De partners verenigd in het Aanvalsplan Landschap ondersteunen de partijen die voor het realiseren van de groenblauwe dooradering gesteld staan.

Om een vlotte realisatie van de groenblauwe dooradering mogelijk te maken, werkt het Rijk met partners aan een nationaal landbouwplan met financiering. In de tussentijd is deze handreiking in elk geval reeds beschikbaar om gebieden op weg helpen met het ontwikkelen van hun eigen perspectief.

Een groenblauw dooraderd landschap in het coulissenlandschap rond landgoedzone Baakse Beek Bronckhorst.
Een rijk groenblauw dooraderd landschap in de Zak van Zuid-Beveland (Zeeland).

Kwaliteitsaanpak Mooi Nederland

Een goede omgevingskwaliteit is als belangrijk maatschappelijk doel vastgelegd in de Omgevingswet. Ruimtelijke kwaliteit betreft de ruimtelijke dimensie van omgevingskwaliteit. Alle ingrepen in onze fysieke leefomgeving hebben impact op de ruimtelijke kwaliteit van ons (stads)landschap. Het is de ambitie dat elke ingreep de ruimtelijke kwaliteit vergroot. Daartoe beschrijft Mooi Nederland een kwaliteitsaanpak die het ontwikkelen met kwaliteit ondersteunt. Deze kwaliteitsaanpak is bedoeld voor alle partijen die in gebieden werken aan ruimtelijke opgaven. Bijvoorbeeld de transitie van de landbouw en natuur, de energietransitie de aanleg van werklocaties, droge en natte infrastructuur en de ontwikkeling van onze steden.

Ontdek gerelateerde artikelen en kennis

Landbouw & natuur
Kennis

Biobased (ver)bouwen: Naar een landschap met biobased bouwmaterialen

Het thema Biobased (ver)bouwen is één van de drie thema’s binnen het Mooi Nederland perspectief Landbouw & Natuur. Per thema worden er handreikingen gemaakt. De handreiking Biobased (ver)bouwen (zie pdf links of onderaan de pagina) is bedoeld voor overheden, maatschappelijke partners en grondeigenaren, die biosbased gewassen voor de bouwsector onderdeel willen maken van hun (gebieds)transitie. Bij de implementatie en het toepassen van de handreiking sluiten we aan bij de uitvoering van de Nationale Aanpak Biobased Bouwen. Binnen deze aanpak is de ambitie om 50.000 hectaren biobased bouwmaterialen te telen tot 2030.

Lees verder