Gastcolumn | 19 april 2024 | Leestijd 2 minuten

Een natuurlijke visie voor Arnhem-Nijmegen

Van 22 t/m 24 april ging Team MooiNL ‘Op Pad met Vitruvius in Mooi Gelderland’. Tijdens deze driedaagse bezochten we uiteenlopende voorbeeldlocaties in Gelderland om in gesprek te gaan over ruimtelijke kwaliteit. Speciaal voor de reisgids (zie pdf links van deze pagina) schreef Tim van Hattum, Hoofd klimaatprogramma bij Wageningen University & Research, een column over Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen.

Vogelvlucht Groene Metropoolregio Arnhem – Nijmegen bron: Wageningen University & Research

Tim van Hattum

Hoofd klimaatprogramma Wageningen University & Research en auteur van Only Planet Klimaatgids voor de 21ste Eeuw

Hoewel het kortetermijndenken regeert, verspreidt het 2120-denken zich als een lopend vuurtje in binnen- en buitenland. Het jaar 2120 is niet alleen (ongeveer) 100 jaar vooruit, maar staat als zogenaamd ‘engelengetal’ symbool voor het hebben van een hoopvolle visie op de toekomst.

Na het verschijnen van de natuurlijke visie voor Nederland in 2120 zijn diverse regio’s enthousiast aan de slag gegaan met het ontwerpen van die hoopvolle toekomst. En dat is heel verstandig, want dat is waar al die complexe ruimtelijke opgaven – zoals woningbouw, de energietransitie, landbouwtransitie, natuurherstel en klimaatadaptatie – bij elkaar komen. Die opgaven dwingen ons tot langetermijndenken met een hoofdrol voor een gezond natuurlijk systeem. Belangrijke bijvangst is dat het verbeelden van de toekomst jong en oud inspireert om nu al aan deze hoopvolle natuurpositieve toekomst te gaan bouwen.

Eén van die regio’s is de Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen. In dit gebied begint de Nederlandse rivierdelta en rammelt het wassende water als eerste aan de (Gelderse) poort. Inmiddels liggen de groene contouren van deze visie te drogen in de voorjaarszon. In 2120 is er in dit gebied volop ruimte voor de rivier en veerkrachtige natuur die tegen een stootje kan. We wonen hoog en droog in compacte groene steden en in innovatieve en adaptieve woonvormen nabij de rivier. Voedselrijke bodems worden benut voor het produceren van plantaardig voedsel voor mensen. De regio is gespecialiseerd in groen, gezondheid en grondstoffen en zoekt nadrukkelijk de samenwerking over de grens. Kortom: een groene regio met volop toekomstperspectief. Hoe waterrijk de visie er uitziet, ook dit is geen blauwdruk. Integendeel, dit verhaal is juist bedoeld om het gesprek over de toekomst en de
keuzes van vandaag te voeden.

We hopen dat deze visie niet alleen inspiratie biedt voor cabaretier Pieter Derks maar ook andere regio’s aanzet tot het ontwikkelen van langetermijnvisies waarbij een gezond natuurlijk water- en bodemsysteem topprioriteit heeft. In 2120 is de zeespiegel gestegen, zijn de rivieren wispelturiger en de steden opgewarmd. Het is onvermijdelijk dat Nederland er anders gaat uitzien. We staan daarmee aan het begin van misschien wel de spannendste reis ooit. Bij al die urgente opgaven mogen we niet vergeten dat de natuur onze belangrijkste reisgenoot is naar die hoopvolle, leefbare toekomst.

Over Tim van Hattum

Tim van Hattum is Hoofd van het klimaatprogramma bij Wageningen University & Research en auteur van het boek Only Planet Klimaatgids voor de 21ste Eeuw waarin hij 7 natuurlijke routes naar een hoopvolle toekomst beschrijft. Met collega’s ontwikkelde hij de visie voor Nederland in 2120 die veel discussie en inspiratie heeft opgeleverd over de het belang van een gezond natuurlijk systeem als basis voor een gezonde toekomst.

Ontdek gerelateerde artikelen en kennis

Ruimtelijke kwaliteit

Botsend richting 2030, 2050 en 2100

Programma MooiNL doet samen met allianties ontwerpend onderzoek naar wenkende toekomstperspectieven (richting 2050 en 2100) en concrete handelingsperspectieven op gebiedsniveau (richting 2030). Deze krijgen een wezenlijke plek in de nieuwe Nota Ruimte, met Ruimtelijke kwaliteit als uitgangspunt. Met een serie ‘Botsproeven’ nodigt MooiNL diverse stakeholdergroepen uit kritisch te reflecteren op deze onderzoeken. Eind oktober vond een inspirerende botsproef plaats bij de TU Delft.

Lees verder