Watertoets

Doel van de watertoets, die werd geïntroduceerd in 2003, is om waterschappen zo vroeg mogelijk bij ruimtelijke projecten te betrekken. Met de nieuwe Omgevingswet verandert de watertoets in ‘de weging van het waterbelang’. Daarmee moeten gemeenten de opvattingen van de waterbeheerder betrekken bij het vaststellen van het omgevingsplan. Dijkgraaf Jeroen Haan van hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden stelt evenwel: ‘We moeten van een watertoets naar een ‘waterpoort’. Niet eerst plannen ontwikkelen en dan toetsen, maar eerst door de waterpoort voor klimaatbestendig bouwen en daarna verder uitwerken.’ Wordt ongetwijfeld vervolgd na 1 januari 2024.

Bij hoogwater op de IJssel bestaat overstromingsgevaar voor Zwolle en het achterland. Het water kan dreigen aan twee kanten. Als het IJsselmeer hoog staat, bijvoorbeeld door een noordwesterstorm, blijft het water 'hangen' rond Zwolle. De dijkverlegging bij Westenholte is één van de drie maatregelen om de veiligheid van stad en omgeving te vergroten. De andere twee zijn de uiterwaardvergraving in de Scheller en Oldeneler Buitenwaarden en de zomerbedverlaging in de Beneden-IJssel, tussen Kampen en Zwolle. Door dijken landinwaarts te verleggen, worden de uiterwaarden breder en krijgt de rivier meer ruimte. Bij een dijkverlegging krijgt de rivier meer ruimte door het landinwaarts verleggen van de waterkering (dijk). Dit betekent dat oorspronkelijk binnendijks land buitendijks komt te liggen en extra ruimte aan het winterbed van de rivier wordt toegevoegd. De rivier kan hierdoor bij hoogwater meer water afvoeren zonder dat de waterstand stijgt. Het verleggen van dijken is vooral effectief bij echte vernauwingen in het winterbed die opstuwing veroorzaken tot ver bovenstrooms. De waterstandverlaging werkt bij het verruimen van de vernauwing ook ver bovenstrooms door. Meer info Bij de Zwolse wijk Westenholte wordt de uiterwaard vergroot en verdiept. Nieuwe geulen krijgen een aansluiting op de bestaande geul. Over een lengte van 2,2 km komt een nieuwe dijk, zo'n 300 meter verder landinwaarts dan de huidige. Enkele bewoners uit het gebied verhuizen naar drie nieuwe dijkwoningen, twee boerderijen worden verplaatst en er wordt een landgoed aangelegd. Dankzij de dijkverlegging daalt het niveau van de IJssel bij Zwolle bij hoogwater zo'n 15 centimeter. De geulen stromen mee in periodes van hoogwater. Door de open verbinding met de IJssel krijgt de natuur de kans zich te ontwikkelen in de overgangszone tussen nat en droog. Op het landgoed komen laarzenpaden om van die natuur te genieten.