Pieterpad
Voor veel Nederlanders bepaalt het wandel- en fietspadennetwerk de belevingswaarde van het landschap en het beeld van de ruimtelijke ordening in Nederland. Het Pieterpad, dat in 2023 haar 40-jarige bestaan vierde, kan gezien worden als katalysator van de recreatieve waarde van dit netwerk.
Nederland is de voorbije 4 decennia onherkenbaar veranderd en het Pieterpad veranderde mee. Er kwamen snelwegen bij en er verdwenen bruggen, woonwijken werden gebouwd of er kwam juist nieuwe natuur en al die veranderingen in het landschap noopten telkens tot kleine en grote wijzigingen, die je tegenwoordig makkelijk op de website kunt vinden.
Maarten Goorhuis is managing director van Stichting Pieterpad en zet in die rol het werk voort van zijn moeder Toos Goorhuis-Tjalsma uit Tilburg, die 40 jaar geleden met haar Groningse vriendin Bertje Jens de bekendste langeafstandswandeling van Nederland maakte. Zij hebben het pad in zekere zin van onderop veroverd op de officiële ruimtelijke ordening; destijds was het namelijk beijzonder dat je kon doorlopen door verschillende gemeente-, regio- en provinciegrenzen.
Contrasten in routes
Goorhuis stelt (NRC d.d. 20 juli 2022) dat de Pieterpad-routes contrasten moeten bevatten, een mix van bos, hei, akkers, weilanden en bewoonde gebieden. Dat alles om te laten zien wat voor een geweldige natuur en cultuur Nederland heeft, “om draagvlak te creëren voor het behoud ervan.” Hoewel er op veel plekken nieuwe natuur wordt aangelegd, doet het Goorhuis pijn om de algehele achteruitgang te aanschouwen. “Hoe landbouw monocultuur wordt en soortenrijkdom verdwijnt.” Hij was bezig met een routewijziging bij het Sleenerzand in Drenthe. “Dan zoek ik graag de rand van bos en boerenland op. Maar de landbouw daar was helemaal platgeslagen. Dan maar weer door het bos.” Anderzijds kun je bij Coevorden nu het industrieterrein doorkruisen zonder dat de omvang ervan tot je doordringt, omdat het smalle strookje natuur waar je doorheen loopt een groot deel aan het zicht onttrekt. “Met het Pieterpad krijg je het mooiste paadje van noord naar zuid. Je ziet Nederland op z’n best.”
Hij schat dat sinds corona zo’n 60.000 wandelaars per jaar het Pieterpad lopen, een verdubbeling van daarvoor, waaronder ook steeds meer twintigers en dertigers. De televisieserie Dwars door de Lage Landen gaf nog een extra duwtje. Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan een primeur: het PieterFietsPad.