Burgerparticipatie
Voor de grote verbouwing van Nederland tot 2050 en verder is draagvlak in de samenleving cruciaal, stelt het (demissionair) kabinet. Maar mensen betrekken bij, en brede steun vinden voor ingrijpende keuzes in het landschap zal heel erg lastig worden, zegt onderzoeker Josje den Ridder van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).
Nederlanders zijn sterk verdeeld over de vraag wat meer ruimte moet krijgen: natuur, of landbouw en woningen. Ze wantrouwen de belangenafweging door de overheid, en missen visie en besluitvaardigheid van politiek en bestuur. Ze zeggen dat Nederland al vol is en steeds lelijker wordt, maar vinden ruimtelijke inrichting tegelijkertijd complex. Dat blijkt uit de juli 2023-editie van het Continu Onderzoek Burgerperspectieven, dat het SCP drie keer per jaar doet.
Naast de enquête hield het SCP groepsgesprekken met in totaal 32 mensen in Amsterdam en Almelo. Wat hierbij opviel, is dat mensen het gevoel hebben dat ze te weinig kennis hebben om over ruimtelijke keuzes te kunnen oordelen. Ze zijn vooral bezig met het hier en nu en hun eigen leefomgeving, niet met heel Nederland of de toekomst. Den Ridder: „We hebben mensen ook gevraagd: moeten we rekening houden met toekomstige generaties? Dat vindt bijna iedereen, maar dan blijken ze vooral te denken aan de jeugd van nu, niet generaties die nog geboren moeten worden.”
Gevraagd naar hun associaties bij inrichtingsvraagstukken noemen mensen vooral twee problemen: de woningmarkt en hoe vol Nederland volgens hen is. 27% van de mensen noemt het woningtekort zelfs als belangrijkste maatschappelijke probleem. Een derde en vierde probleem zijn stikstof en natuur. Mensen die bij ‘ruimtelijke inrichting’ aan stikstof denken, associëren het stikstofprobleem met de wooncrisis en overbevolking. Het beeld over de natuur is vooral dat ze verdwijnt, met als gevolg een minder prettige woonomgeving, lagere kwaliteit van recreatiemogelijkheden en verlies van het landschap waarmee mensen zich identificeren.
Lees verder: Over ‘de grote verbouwing’ gesproken – Rooilijn
Meer over Nederlands landschap en Nederlandse identiteit: MooiNL ABC – Denkend aan Nederland
